Herkesin yaşamı boyunca, hayatını değiştiren bir kitabı mutlaka olmuştur. ''Bir kitap okudum, hayatım değişti.'' geyiğine inanırım o yüzden. Benim için, Franz Kafka'nın Dönüşüm'ü, Edmundo De Amicis'in Çocuk Kalbi, Jules Verne'in 80 Günde Devr-i Alem'i, Cervantes'in Don Kişot'u, Tolkien'in Yüzüklerin Efendisi destanı bu kitaplardandır. Bu romanların her biri, düşünce yapımda yepyeni ufuklar açmış, beni bulunduğum konumun çok ötesine taşımışlardır... İşte Montaigne'in ''Denemeler''i de, benim için benzer bir etkiye sahip oldu ve hayatımı değiştirdi.
Denemeler'i anlatmaya nereden başlasam? Kitap, kayıtsız kalamayacağınız bir deneyim adeta. Montaigne, onlarca başyapıtlar çıkarmış bir yazar değil, çünkü tüm yaşamı boyunca yazmış olduğu tek kitap bu. Ancak bu öyle bir kitap ki, ''binlerce yazarın yazdıkları bütün kitapları toplasanız, Montaigne'in bir kelimesi etmez'' diyebilme cesareti veriyor insana. Montaigne, kendisine, kendisi dışından bakma başarısını göstermiş ve bunu öyle objektif bir şekilde yapmış ki, etkilenmemek elde değil. Yaşamın bütün olgularını ele almış ve her birini olabilecek en tutarlı şekilde değerlendirmiş, süzgecinden geçirdiği düşüncelerini en yalın ve en anlaşılır şekliyle, müthiş etkileyici bir dille okuyucuya aktarmış ve romanın yazıldığı tarihlere bakarsanız, bunun imkansız bir şey olduğu ve Montaigne'in bunu başardığı konusundaki fikrime hak verirsiniz. O dönemlerde, mutlak otorite ve güç sahibi krallara yönelttiği eleştiriler, yönetim sistemlerine karşı aykırı bakışı ve tanrılar konusundaki fikirleri, Montaigne'in filozof yönünü fazlasıyla ortaya koyduğu kısımlar olarak göze çarpmakta. Yazar, kendisini asla bir filozof olarak görmediğini ve asla iyi bir yazar olamayacağını düşünedursun, yazdıkları bile onun ne kadar büyük bir düşünce adamı olduğunu gözler önüne seriyor.
Montaigne, çağdaş edebiyat tarihimizin en önde gelen isimlerinden hiç kuşkusuz. Bizlere bıraktığı ''Denemeler'' adlı eseri, günümüzün en faydalı miraslarından birisi. Montaigne sayesinde, bugün daha farklı düşünüyor ve daha farklı yaşıyoruz, onun açtığı yoldan, kendimizi aramaya devam ediyor, ve sadece 100 sene öncesine göre bile çok daha fazla şey biliyoruz. İşte Montaigne'in mirası bu, onun eseri de öyle..
Altı Çizilesi
- En çok inandığımız şeyler, en az bildiklerimizdir.
- Ölümün nerede geleceği belli değil, iyisi mi biz onu her yerde bekliyelim.
- Alçak gönüllü yüreklerde yaşayan düşünceler, yüksek düşüncelerdir.
- Acıyı acıyla gidermeyi sevmem. Karnınız ağrıyor diye kendinizi istiridye yemek keyfinden yoksun ettiniz mi, derdiniz birken iki olmuş demektir.
- Yazmak mutsuzluğun nedeni değil, sonucudur.
- Öfke saklamaya gelmez, büsbütün içimize işler.
- Kadınların süs ve aylaklıklarının bizim emeğimizle beslenmesi, gülünç ve haksız bir şeydir.
KÜNYE
Kitap İsmi: Denemeler
Yazar: Michel de Montaigne
Yayın Yılı: 1999
Yayınevi: Türkiye iş Bankası Yayınları 10/10
Sayfa Sayısı: 271
Baskı: 17.Baskı
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder