Mitolojik ve Alegorik bir eser olarak ''Silmarillion''

  Silmarillion'u incelemeye devam... Daha önce bu eseri, Roman ve Kutsal Kitap olmak üzere iki farklı başlıkta incelemiştim. Bu yazı dizisindeki son durağımızda, bu eseri Alegorik yönleri ve mitolojik kökleriyle inceleyeceğim. Shall we begin?

  İngilizlerin yüzyıllar boyunca kendilerine ait bir destanı olmamıştır. Her ne kadar bazı dilbilimciler, Beowulf ve Ejderha destanı ile bazı Kuzey Avrupa destanlarını İngiliz destanlarından kabul etseler de, gerçekte has bir ingiliz destanı yoktur. Bu destanları yetersiz bulan Tolkien de, bu boşluğu doldurmak için kolları sıvar...

  Tolkien, Fin destanı Kalavela'nın büyük bir hayranıdır. O destandaki imgelemeleri ve kutsal metinlere olan göndermeleri çok yaratıcı ve büyüleyici bulur. Kendi destanını yaratmak için yola çıkarken de, model olarak aldığı arketip, Kalavela destanı olur.

  Mitolojisini yaratırken, dil bilgisel olarak İngilizce'nin bütün sınırlarını zorlar Tolkien. Derler ki, Shakespeare'den sonra İngilizce'yi bu denli ustaca kullanan başka bir yazar daha var olmamıştır. Bugünden sadece 50-60 yıl önce yazılmış olmasına rağmen, günümüzde üst düzey bir İngilizceyle bile okunduğunda anlaşılması zor olan dil bilgisi kalıpları ve anlamı bilinmeyen bir çok kelimeyle karşılaşılabilir.

 

Melkor ve Ungoliat

  Peki bu eserin alegorik ve girift yapısı neleri gizliyor? Hangi karakter neyi simgeliyor? Kutsal metinlerle arasında ne gibi bir ilişki var? Bunların biraz daha net anlaşılabilmesi ve okurken kolaylık sağlaması açısından, sizlere küçük bir alegori sözlüğü hazırladım. Okumalarınızda yardımcı olması dileği ile.

Eru - İluvatar: Tanrı, Allah, Güneş, Yüce Varlık. Dünya üzerindeki tüm dinlerde, dünyayı yaratan ve yöneten kişi olarak gösterilen her şey. Meleklerin ve insanların yaratıcısı. Onlar üzerindeki mutlak güç sahibi.

Valar: Peygamberler. 12 kişi. Dünyayı Tanrının çocukları için hazır hale getirmek için önceden gidip yeryüzünü onlara hazır hale getirmekle uğraşan çobanlar. İnsanları ve elfleri İluvatar'ın yoluna sokmaya çalışan ve onları kötülüklere karşı uyaran bilge kişiler.

Manwe: En ulu Valar. Hristiyanlık, İslamiyet ve Yahudilik'teki tüm büyük peygamberleri simgeliyor. Hz. İsa, Hz. Muhammed ve Hz. Musa olarak görmek mümkün. Ama yazarın Hristiyan olmasından dolayı, Hz. İsa'yı simgeliyor olması çok büyük bir olasılık.

Maiar: Valar kadar önemli ve bilge, ama Valar olmayan kişiler. Halife ya da Havarileri temsil ettikleri söylenebilir.

Melkor-Morgoth: Başlangıçta en ulu Valar'dan birisiyken, İluvatar'a isyan ederek düşkün hale gelen ve kötülüğün başı olan varlık. Şeytanı temsil ediyor. Şeytan da başlangıçta bir melekken, insanın yaratılışı sırasında Tanrı'ya başkaldırmış ve düşkün bir melek haline gelmiştir.

Elfler: Burada tam anlamıyla bir simgelemeden bahsedebilmek mümkün değil, çünkü melekler flu bir halde. Hem insanlara ait özellikleri var, hem de meleklere özgü bir yapıları. Ancak nefislerinin olmayışı, saf iyilikle dolu olmaları, ölümsüzlüğe sahip olmaları ve bilge kişilikleri sebebiyle, meleklere daha çok benzedikleri söylenebilir.

Tulkas: Ainur içerisindeki en güçlü Vala. Mitolojideki Helkür ve Aşil'i simgeliyor.

Ulmo: Deniz çobanı. Mitolojideki Denizlerin Tanrısı Poseidon'u simgeliyor.

Necromancer: Deccal. 

Turin Turambar: Mitolojideki Sisifos efsanesinin bir temsili. Tıpkı onun gibi, Morgoth tarafından tarifi imkansız bir acıya ve sürekli tekrar eden davranışlara mahkum.